कृषि छेत्रमा कृषि कार्यहरु छिटो, सरल, कौशल्तपुर्वक र सहि ढंगले सम्पन्न गर्नका निम्ति प्रयोग गरिने औजारहरु नै कृषि यन्त्र हुन्। संरक्षण कृषिको दिगोपन श्रोतसाधन संरक्षण गर्ने कृषि यन्त्रको कतिसम्म प्रयोग गरिन्क्ष भन्ने कुरामा भर पर्छ। संरक्षण कृषिमा प्रयोग गरिने केहि औजार यस प्रकार छन् : न्युनतम खनजोतमा प्रयोग गरिने औजारहरु (रिप्पर्स्, सब सोइलर्स्, छिनो हलो), सिधा बीजिंग औजारहरु (रोपण लाठि, ह्यान्ड जेब प्लन्टर्स्, बीउ सह ड्रिल), र कभर फसल र झारपात व्यवस्थापन औजारहरु (ह्यान्ड वेडर, चक्कु रोलर, जम, वाइपर हर्बिसाइड अप्प्लिकेटर्) । यन्त्रहरुको उपयोगबाट माटोको संरक्षण गर्न, माटोको चिस्यान कायम राख्न कृषि “इनपुट” को क्षमतामा सुधार गर्न, लागत खर्च कम गर्न र अन्य धेरै सुधारहरु गर्न सकिन्छ।
बिउ फसल उत्पादनको आधरभूत्, आवश्यक र महत्वपूर्ण “इनपुट” हो । उन्नत बिउ धेरै पक्षहरुमा रैथने जात भन्दा श्रेष्ठ हुन्छ र यसको धेरै उत्पादन दिन सक्ने आनुवंशिक क्षमताका कारणले गर्दा किसानहरुलाई मनग्गे उत्पादन लिन अवसर प्रदान गर्छ। सिमित खेतियोग्य जमिनको उत्पादकत्व बढाउने उपायहरुमध्य उन्नत जातको बिउको प्रयोग पनि एक हो । उन्नत जातको बिउमा पर्याप्त चिस्यान हुनुका साथै यो रोगकिराहरु रहित हुन्छ र यसमा उच्च शक्ती र अंकुरणको क्षमता पनि हुन्छ । राम्रो आम्दनी प्रती एकाइ,उच्च उत्पादन दिने आनुवंशिक क्षमता, न्युन किरा तथा रोगहरुको प्रकोप्, छिटो र समान उद्भव, बृहत अनुकुलत, उच्च इन्पुट उत्तरप्रद जस्ता गुण्हरुले गर्दा उन्नत बिउलाई दिगो कृषि बिकासको आधारभूत उपकरण भनिएको हो । विभिन्न खोज तथा अनुसन्धानबाट उन्नत बिउको प्रयोगबाट मात्रै पनि उत्पादन २०-२५ प्रतिसत सम्म बढाउन सकिने कुरा पत्ता लागेको छ ।
बालि विविधिकरण भन्नाले कुनै नयाँ बालि अथवा नयाँ बालि प्रणाली एउटा विशेष खेतमा थप्नु हो जसले गर्दा लगाइएको बालीको मान बढ्न जान्छ भने बजारीकरण को सम्भाव्यता पनि बढ्छ। यसो गर्नाले कम क्षमता भएका किसानले समेत राम्रो आम्दानी लिन सक्ने , मूल्य परिबर्तन थेग्न सक्ने, मौसम को प्रतिकूल असरबाट प्रभावित नहुने, खाद्द्य सम्रक्षण हुने, गाइबस्तुलाई घास इत्यादी पनि सुबिधा हुने, वातावरण प्रदुसन कम हुने, कम लागत हुने तथा बालीमा लाग्ने रोग किरा को समेत उचित नियन्त्रण हुने र अन्तत: प्राकृतिक अब्ययको समेत सुरक्षा हुन्छ।
यसै गरी बालि चक्र प्रणाली भन्नाले विभिन्न बालि लाई एकै ठाउमा एकै वर्ष भित्र लगाउने अथवा अरू कुनै वर्ष लगाउने प्रक्रिया हो।यसो गर्नाले बालि ले फरक मात्रामा खाद्द्य लिने गर्छ जसले गर्दा माटोमा खाद्द्यको सम्रक्षण हुन्छ । यसै गरी कोसेबाली लगाउने गरेमा माटोको उर्बर शक्ति बढने साथै नाइट्रोजन पनि उपलब्ध गराइदिने हुनाले रसायनीक मलको मात्रा पनि कम लाग्छ । बालि चक्र गरेमा विभिन्न रोग तथा किराहरुको जीवन चक्र पनि तोडिन्छ भने तिनीहरुको बास पनि त्यहाँ हुदैन जस्ले अन्ततः प्रकृति को सुरक्षा गर्दछ ।