वाली विविधीकरण तथा वाली चक्र

बालि विविधिकरण भन्नाले कुनै नयाँ बालि अथवा नयाँ बालि प्रणाली  एउटा विशेष खेतमा थप्नु हो  जसले  गर्दा लगाइएको बालीको मान बढ्न जान्छ भने बजारीकरण को सम्भाव्यता पनि बढ्छ। यसो गर्नाले कम क्षमता भएका किसानले समेत राम्रो आम्दानी लिन सक्ने , मूल्य परिबर्तन थेग्न सक्ने, मौसम को प्रतिकूल असरबाट प्रभावित नहुने, खाद्द्य सम्रक्षण  हुने, गाइबस्तुलाई घास इत्यादी पनि सुबिधा हुने,  वातावरण प्रदुसन कम हुने, कम लागत हुने तथा बालीमा लाग्ने रोग किरा को समेत उचित नियन्त्रण हुने र अन्तत: प्राकृतिक अब्ययको समेत सुरक्षा  हुन्छ। 

यसै गरी बालि चक्र प्रणाली भन्नाले विभिन्न बालि लाई एकै ठाउमा एकै वर्ष भित्र लगाउने अथवा अरू कुनै वर्ष लगाउने प्रक्रिया हो।यसो गर्नाले बालि ले फरक मात्रामा खाद्द्य लिने गर्छ जसले गर्दा माटोमा खाद्द्यको सम्रक्षण हुन्छ । यसै गरी कोसेबाली लगाउने गरेमा माटोको उर्बर शक्ति  बढने  साथै नाइट्रोजन पनि उपलब्ध गराइदिने हुनाले रसायनीक मलको मात्रा पनि कम लाग्छ । बालि चक्र गरेमा विभिन्न रोग तथा किराहरुको जीवन चक्र पनि तोडिन्छ भने तिनीहरुको बास पनि त्यहाँ  हुदैन जस्ले अन्ततः प्रकृति को सुरक्षा  गर्दछ ।